Nhật Bản ghi nhận kỷ lục tài sản "không người thừa kế"

Nhật Bản - quốc gia hơn 120 triệu dân - đang đối mặt tốc độ già hóa dân số nhanh nhất thế giới (Ảnh: NHK)

Kho bạc Nhật Bản trong năm tài khóa 2024 đã tiếp nhận 129,1 tỷ Yen (828 triệu USD) tài sản của những người qua đời không có người thừa kế - mức cao nhất kể từ khi số liệu được thống kê năm 2013. Con số này gấp 3,8 lần so với năm đầu tiên ghi nhận (33,6 tỷ Yen).

Theo kênh NHK dẫn nguồn Tòa án Tối cao Nhật Bản, tài sản vô chủ sẽ được chuyển cho nhà nước sau khi một quản tài viên do tòa án gia đình chỉ định hoàn tất việc thanh toán thuế, chi phí tang lễ và các khoản nợ. Nếu người mất không có vợ/chồng, con cái, cha mẹ, anh chị em và cũng không để lại di chúc, tài sản mặc nhiên không có người thừa kế theo quy định pháp luật.

Đằng sau các con số lạnh lùng ấy là bức tranh xã hội Nhật Bản, nơi số người cao tuổi sống một mình tăng mạnh - hệ quả của tỷ lệ sinh giảm, dân số già và xu hướng không kết hôn ngày càng phổ biến. Nhiều người qua đời lặng lẽ, không ai đứng ra nhận tài sản hay lo liệu thủ tục.

Luật sư Yoshida Shuhei, Phó Giám đốc Hiệp hội Thừa kế Nhật Bản, cho biết ngay cả khi còn người thừa kế hợp pháp, nhiều thân nhân lớn tuổi chọn từ chối nhận tài sản vì không đủ sức xử lý giấy tờ, hoặc vì giá trị tài sản không đủ bù đắp chi phí. Ông nhận định số trường hợp không có người thừa kế sẽ tiếp tục tăng mạnh trong những năm tới.

Một điểm đáng chú ý, nhiều chuyên gia cho rằng tài sản vô chủ tăng không chỉ do già hóa, mà còn do thay đổi cách người Nhật nhìn nhận di sản. Ngày càng nhiều người mong muốn tài sản sau khi mất có thể được chuyển cho người chăm sóc, bạn bè hoặc tổ chức từ thiện, nhưng điều này chỉ có thể thực hiện khi có di chúc hợp pháp.

Luật sư Yoshida khuyến nghị người dân nên lập kế hoạch phân chia tài sản từ sớm, bởi nếu muốn để lại tài sản cho ai đó ngoài hàng thừa kế mặc định, di chúc là điều kiện tiên quyết.